Znaczenie zaspokojenia potrzeby ruchu u przedszkolaków

Ruch jest najbardziej oczywistym przejawem życia, a jednocześnie czynnością do życia niezbędną. Człowiek na różnych etapach rozwoju wykazuje odmienne zapotrzebowanie na ruch, przy czym w okresie przedszkolnym jest ono zdecydowanie największe. Jaką dokładnie rolę odgrywa ruch w rozwoju dziecka i jakie konsekwencje może nieść niezaspokojenie tej potrzeby?

U wielu dorosłych, zwłaszcza niebędących jeszcze rodzicami, bardzo duża aktywność dzieci wzbudza zdziwienie, a nawet irytację. Tymczasem wzmożone zapotrzebowanie na aktywność fizyczną jest zupełnie naturalnym i zdrowym przejawem prawidłowego rozwoju dziecka – zauważa nasza rozmówczyni z niepublicznego przedszkola Raz Dwa Trzy-My na warszawskim Mokotowie.

Ruch jako ważny bodziec rozwojowy

Aktywność ruchowa jest jednym z najważniejszych bodźców w rozwoju dziecka. Wysoka aktywność malucha wpływa korzystnie nie tylko na zachodzące w jego ciele procesy fizjologiczne, ale także pomaga wzmacniać odporność, a także płynnie adaptować się w otoczeniu. Warto zauważyć, że właśnie w okresie przedszkolnym najmocniej kształtuje się motoryka dziecka. Odpowiednio duża dawka ruchu w tym czasie pozwala rozwijać pozytywne nawyki ruchowe i utrwalać prawidłową postawę ciała, a dobrze wybrane zabawy sprzyjają kształtowaniu koordynacji ruchowej i orientacji przestrzennej. U przedszkolaków, dla których mowa nie jest jeszcze rozwinięta na tyle, by stać się głównym narzędziem komunikacji, funkcję tę przejmuje właśnie ruch. To za jego pomocą dzieci wyrażają swoje emocje, dają wyraz aprobaty lub niechęci do danych zdarzeń czy nawet osób, sygnalizują zainteresowanie oraz potrzeby.

Funkcje aktywności ruchowej dziecka

Ze względu na bardzo duże znaczenie zaspokojenia potrzeby ruchu u przedszkolaków, zagadnienie to stało się ważnym tematem dla pedagogiki. Wyróżnia się 3 podstawowe funkcje aktywności ruchowej dziecka. Najważniejszą z nich wydaje się funkcja stymulacyjna, czyli pobudzająca organizm dziecka do prawidłowego wzrostu. Dobrze zaprojektowany wysiłek fizyczny sprzyja rozwojowi i wzmocnieniu układu krążenia, ruchowego (mięśnie i kości), oddechowego oraz nerwowego. Funkcja adaptacyjna ruchu polega na rozwijaniu zdolności przystosowania się ciała do zmiennych warunków, zarówno klimatycznych, jak i społecznych oraz materialnych. Właśnie dlatego ważne jest zapewnienie przedszkolakom ruchu również na świeżym powietrzu i nie tylko przy najbardziej sprzyjającej pogodzie. Ruch pełni również funkcję korekcyjną, czyli terapeutyczną. Wykorzystanie aktywności w tej funkcji wymaga oczywiście dokładnego rozpoznania potrzeb dziecka i dostosowania zabaw ruchowych do problemów z jakimi mierzy się maluch. Ruch może więc być wykorzystany do korekcji wad postawy, walki z otyłością i niektórymi zaburzeniami układu oddechowego. Jak wynika z powyższych rozważań, zapewnienie przedszkolakom możliwości ruchu ma olbrzymie znaczenie dla ich rozwoju i zdrowia na dalszych etapach życia. Dlatego tak ważne jest, by każde dziecko miało szansę brać udział w zróżnicowanych zabawach ruchowych indywidualnych oraz grupowych, w bezpiecznych, ale różnorodnych warunkach.