Na czym polega punkcja cienkoigłowa?

Punkcja to zabieg diagnostyczny, który polega na pobraniu materiału biologicznego z tkanek. Badanie to pozwala potwierdzić bądź wykluczyć podejrzenie występujących w nich zmian chorobowych. Jednym z możliwych rodzajów biopsji jest często przeprowadzana punkcja cienkoigłowa. Jak wygląda jej przebieg? W jakich sytuacjach i przez kogo jest wykonywana?

BAC, czyli biopsja aspiracyjna cienkoigłowa

Punkcja charakteryzuje się wysoką skutecznością diagnostyczną, dlatego też jest ona jednym z kluczowych badań przeprowadzanych podczas rozpoznania. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa zaś stanowi jej najczęściej wykonywany rodzaj, gdyż umożliwia pobranie materiału cytologicznego, czyli w postaci komórek. To odróżnia ją od biopsji polegających na pobraniu tkanek.

Zdobyty w ten sposób materiał biologiczny badają specjaliści, jakimi są patomorfolodzy. A wykorzystują do tego nowoczesne i zaawansowane technologicznie mikroskopy. Dzięki nim są oni w stanie dokonać wnikliwej oceny komórek i na jej podstawie stwierdzić, czy są zdrowe, czy zaliczają się do komórek nowotworowych. 

Przebieg punkcji cienkoigłowej

BAC wykonywana jest przy użyciu strzykawki z bardzo cienką igłą. Polega na zasysaniu, czyli aspiracji komórek z tkanki objętej badaniem. Pobrany materiał bezzwłocznie umieszczany jest w specjalnym pojemniku, w którym znajduje się płyn utrwalający – zazwyczaj 70-procentowy spirytus. W takiej postaci powinien on trafić bezpośrednio do pracowni histopatologicznej. Dlaczego ta procedura jest tak ważna?

Właściwe przeprowadzenie punkcji cienkoigłowej stanowi warunek powodzenia badania. Jeśli czas, jaki upłynął od pobrania materiału biologicznego do momentu jego utrwalenia był zbyt długi, wówczas biopsja może być niediagnostyczna. W praktyce oznacza to, że należy powtórzyć badanie – wyjaśnia nasz rozmówca, patomorfolog Dariusz Lange z Gliwic.

Co dalej?

Prawidłowo pobrany i odpowiednio utrwalony materiał zostaje przyjęty przez pracownię, a następnie poddany barwieniu. Proces ten pozwala nam na przeprowadzenie dokładnej analizy mikroskopowej otrzymanych w wyniku punkcji cienkoigłowej komórek – dodaje nasz rozmówca.

Kiedy przeprowadza się BAC?

Punkcja aspiracyjna cienkoigłowa stanowi badanie, które powszechnie wykonywane jest m.in. u kobiet, u których istnieje podejrzenie raka piersi oraz u osób, u których przypuszcza się występowanie czerniaka, czyli nowotworu skóry. Ponadto biopsja cienkoigłowa często przeprowadzana jest w przypadku diagnostyki raka tarczycy i ślinianek.