Jak radzić sobie z zaburzeniami lękowymi?

Lęk to naturalny stan emocjonalny, który towarzyszy człowiekowi na co dzień: podczas rozmowy o pracę, w stresujących chwilach zawodowych, w czasie przemówień publicznych, egzaminów, itd. Jednak u niektórych osób stan niepokoju i napięcia utrzymuje się bardzo długo i często nie da się nad tym zapanować. Przedłużający się lęk paraliżuje życie i codzienną aktywność. Ten rodzaj cierpienia psychicznego można jednak zwalczać. Jak radzić sobie ze wspomnianymi zaburzeniami?

Jak zdefiniować zaburzenia lękowe?

Zaburzenia lękowe to jedne z najpowszechniej występujących problemów natury psychicznej. Mają różny stopień nasilenia oraz różnią się od siebie objawami i przyczynami oraz rodzajem bodźców, które wywołują niepokój . Niektóre zaburzenia lękowe są na tyle łagodne, że nie wymagają leczenia i nie wywołują znacznego dyskomfortu, ale inne mogą wymagać fachowej terapii psychologicznej.

Rodzaje lęku

Lęk objawia się na różne sposoby. Najczęściej występujące lęki wiążą się z:

• poczuciem przytłoczenia, zmartwienia i niepokoju przez długi czas,
• trudnościami w uspokojeniu się,
• powracającymi stale myślami powodującymi lęk,
• doświadczaniem nieprzyjemnych stanów emocjonalnych lub wizji po tragicznej sytuacji (wspomnienia, koszmary),
• dolegliwościami natury biologicznej, czyli z oddychaniem, krążeniem, trawieniem.

Wśród rodzajów zaburzeń lękowych (nerwic) można wymienić między innymi:

• fobie społeczne,
• fobie specyficzne (np. przed igłami, konkretnymi gatunkami zwierząt, przed liczbami, przed określonymi osobami itd.),
• lęk paniczny z agorafobią lub bez agorafobii (charakteryzujące się nagłymi atakami paniki),
• zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD, czyli obsesyjnie powracające myśli i impulsy),
• zespół lęku uogólnionego (GAD, czyli nieustanny lęk przed nadchodzącym niebezpieczeństwem),
• zespół stresu pourazowego (PTSD).

Oczywiście często zdarza się, że u poszczególnych osób fobie mogą się ze sobą łączyć. Lęk może również towarzyszyć niektórym chorobom somatycznym, więc bardzo ważne jest, by przed podjęciem terapii najpierw odróżnić od siebie rodzaje zaburzeń.

Metody zwalczania zaburzeń lękowych

Najbardziej rozpowszechnioną metodą leczenia zaburzeń lękowych jest profesjonalnie przeprowadzona terapia psychologiczna oraz psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT). Jak tłumaczy psycholożka i psychoterapeutka Barbara Targosz:

Terapia psychologiczna może pomóc pacjentowi w powrocie do równowagi, a ponadto zapobiega nawrotom lęków. Podczas psychoterapii CBT, pacjent uczy się rozpoznawać źródła swojego lęku, więc jest w stanie wprowadzić w życiu pewne zmiany, które przyczynią się do redukcji cierpienia psychicznego.

Jeśli terapia psychologiczna zawiedzie, może zostać zastosowane leczenie farmakologicznie. Jednakże obiektywnie rzecz biorąc, wyżej opisana terapia nie będzie miała negatywnych skutków dla organizmu, więc w pierwszej kolejności warto rozważyć właśnie takie rozwiązanie. Aby samodzielnie poradzić sobie z lękami, warto również zadbać o zdrowy styl odżywiania się oraz podtrzymywać pozytywny stan ducha – w tym drugim przypadku chodzi więc przede wszystkim o unikanie stresu i utrzymywanie przyjaznych relacji międzyludzkich.