Czym różni się nadczynność od niedoczynności tarczycy?

Tarczyca pełni bardzo ważną rolę w naszym organizmie. Odpowiada za wytwarzanie hormonów tarczycy, których nadmiar bądź niedobór powoduje nieprawidłowości w funkcjonowaniu organu. Najczęściej występującymi problemami zdrowotnymi związanymi z tarczycą są jej nadczynność oraz niedoczynność. Terminy te jednak często są ze sobą mylone, dlatego w tym artykule wyjaśniamy, czym różni się nadczynność od niedoczynności tarczycy.

Czym jest tarczyca?

Tarczyca to niewielki, nieparzysty gruczoł dokrewny, złożony z dwóch płatów i umiejscowiony pod krtanią z przodu szyi. Odpowiedzialna jest za wydzielanie hormonów regulujących wiele procesów w organizmie – trijodotyroniny, czyli T3, tyroksyny, czyli T4 oraz kalcytoniny. Tarczyca powiązana jest z przysadką mózgową, która z kolei wytwarza hormon TSH, czyli tyreotropinę, stymulujący tarczycę do produkcji hormonów i prawidłowej pracy. Hormon T3 jest najaktywniejszym hormonem tarczycy, zawierającym trzy atomy jodu. Hormon T4 jest głównym hormonem tarczycy, składającym się z czterech atomów jodu. Kalcytonina natomiast bierze udział w regulacji wapniowo-fosforanowej ludzkiego organizmu – wyjaśnia nasz rozmówca, specjalista z NZOZ LAR-MED w Żywcu.

 

Czym jest niedoczynność tarczycy i jakie są jej objawy?

O niedoczynności tarczycy mówimy, gdy gruczoł tarczowy produkuje niewystarczającą dla naszego organizmu ilość hormonów. To najczęściej występujące zaburzenie czynności tarczycy. Choroba ta może być wrodzona bądź nabyta, wywołana chorobami samej tarczycy lub przysadki i podwzgórza. Niedoczynność tarczycy może być także wynikiem przyjmowania niektórych leków, niedoboru jodu, zapalenia tarczycy bądź stanem pojawiającym się w przebiegu zapalenia autoimmunologicznego Hashimoto. Nieleczona niedoczynność tarczycy może powodować niepłodność czy choroby serca. Leczenie niedoczynności tarczycy, po jej rozpoznaniu poprzez badanie krwi w kierunku poziomu hormonów, polega na uzupełnieniu hormonów T3 oraz T4 poprzez farmakoterapię w dawkach dostosowanych do potrzeb przez endokrynologa. Niedoczynność tarczycy może występować w formie subklinicznej bądź pełnoobjawowej, a objawy mogą mieć różny stopień nasilenia. Do najczęstszych objawów niedoczynności tarczycy należą:

• uogólnione spowolnienie tempa metabolizmu (nieuzasadnione zwiększenie masy ciała, zaparcia, wodobrzusze),
• zmniejszona tolerancja wysiłku i osłabienie siły mięśniowej,
• senność, przewlekłe zmęczenie,
• zaburzenia pamięci i koncentracji,
• niedokrwistość,
• sucha, łuszcząca się skóra,
• nadmierne wypadanie włosów,
• spowolnienie mowy i ruchów,
• brak owulacji i obfite miesiączki.

Czym jest nadczynność tarczycy i jak się objawia?

Z nadczynnością tarczycy mamy do czynienia, gdy dysfunkcja tarczycy polega na produkcji zbyt wysokiej ilości hormonów w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Nadczynność tarczycy często jest wynikiem autoimmunologicznej choroby Grevesa i Basedowa, która sprawia, że produkcja hormonów pobudzana jest przez przeciwciała tarczycy. Powodem nadczynności tarczycy mogą być także guzki tarczycy, ciąża, choroba przysadki mózgowej, częste przyjmowanie leków zawierających jod bądź nowotwór złośliwy tarczycy. Diagnostyka nadczynności tarczycy obejmuje badanie krwi w kierunku poziomu hormonów oraz USG tarczycy i może być poszerzana o kolejne badania. Leczenie nadczynności tarczycy polega na farmakologicznym hamowaniu lub ograniczaniu wydzielania hormonów przez tarczycę, bądź jej chirurgicznym usunięciu.

Do najczęstszych objawów nadczynności tarczycy należą:

 

• niekontrolowany spadek masy ciała,
• niepokój, rozdrażnienie, nerwowość,
• przyspieszenie pracy serca (tachykardia), kołatanie serca,
• bezsenność,
• wytrzeszcz oczu,
• skąpe i nieregularne miesiączki,
• powiększenie tarczycy (wole),
• drżenie rąk,
• potliwość, ciągłe uczucie gorąca,
• ogólne osłabienie,
• częste wypróżnianie,
• niepłodność.