Znaczenie prawidłowo przeprowadzanej rehabilitacji u osób z chorobą Parkinsona

Choroba Parkinsona to schorzenie neurodegradacyjne, którego etiopatogenezy wciąż nie udało się dokładnie poznać. Do podstawowych objawów schorzenia należy zaliczyć zaburzenia chodu i równowagi, a ich nasilenie jest różne u każdego pacjenta, w zależności od indywidualnych uwarunkowań oraz stopnia zaawansowania choroby. Prawidłowo prowadzona rehabilitacja pozwala skutecznie łagodzić objawy i znacznie poprawić jakość życia chorego.

Obok farmakoterapii, rehabilitacja jest jednym z podstawowych sposobów poprawy jakości życia osób zmagających się z chorobą Parkinsona – mówi specjalista z Ośrodka Opiekuńczo-Rehabilitacyjnego DUOMED w Markach pod Warszawą.

Właściwie dobrane ćwiczenia umożliwiają nie tylko opóźnienie występowania zaburzeń ruchowych i poprawę aktualnego stanu pacjenta, ale także sprzyjają jak najdłuższemu utrzymaniu jego samodzielności. Rozpoczęcie rehabilitacji zawsze powinno być poprzedzone gruntowną oceną stanu zdrowia i funkcji poznawczych pacjenta. W tym celu wykorzystuje się różnorodne testy, dzięki którym możliwe jest ustalenie optymalnego planu rehabilitacyjnego. Opracowanie indywidualnego programu rehabilitacji jest niezwykle ważne, ponieważ każdy chory zmaga się z innymi problemami, wymagającymi konkretnych metod usprawnienia.

Kinezyterapia – leczenie ruchem w chorobie Parkinsona

Olbrzymią rolę w rehabilitacji osób z chorobą Parkinsona odgrywają ćwiczenia ruchowe. Pozwalają one opóźnić narastanie zaburzeń ruchowych i wydłużają okres niezależności funkcjonalnej pacjenta. Co ważne, takie ćwiczenia wpływają także na poprawę stabilności postawy, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka występowania niebezpiecznych upadków. Indywidualna rehabilitacja ruchowa może być wspierana przez ćwiczenia w grupach. Takie postępowanie wskazane jest szczególnie w przypadku osób o niewielkich ograniczeniach sprawności. W zależności od stadium zaawansowania choroby wykonywane są ćwiczenia czynne lub bierne.

Rehabilitacja w kolejnych stadiach choroby Parkinsona

W początkowych stadiach choroby ćwiczenia fizyczne mają na celu ograniczenie występowania objawów chorobowych, natomiast w późniejszych - koncentrują się na zapobieganie powikłaniom i unieruchomieniu pacjenta. Na początku rozwoju choroby, rehabilitacja skupia się na ćwiczeniach korygujących chód i umacniających zdolność utrzymywania prawidłowej postawy. Stosuje się przede wszystkim ćwiczenia rozluźniające, oddechowe, a także koordynacyjne. Dzięki ćwiczeniom rozciągającym wpływa się na zmniejszenie bolesności i sztywności mięśni. Przed wystąpieniem zaburzeń równowagi, a więc w II stadium rozwoju choroby Parkinsona, duży nacisk należy kłaść na utrzymywanie wyprostowanej postawy. Służą temu proste ćwiczenia, takie jak przysiady, chodzenie po schodach, wstawanie z krzesła itd. W fazie III ćwiczenia rehabilitacyjne ukierunkowane są na zapobieganie upadkom. W IV stadium rozwoju choroby Parkinsona, kiedy pojawiają się problemy z chodzeniem i staniem, podczas wykonywania ćwiczeń niezbędna jest pomoc opiekuna. Terapii ruchowej towarzyszą wtedy ćwiczenia koncentracji, pomagające choremu w utrzymywaniu uwagi na wykonywaniu tylko jednego zadania w danym momencie. W V fazie choroby, gdy aktywność chorego ograniczona jest do poruszania się na wózku, wskazane jest stosowanie ćwiczeń czynnych i biernych, zawsze przy wsparciu opiekuna. Dla poprawy sprawności i bezpieczeństwa pacjenta wymagane jest stosowanie odpowiednich pomocy ortopedycznych, jak wózek do nauki chodzenia oraz balkonik. Rehabilitacja osób z chorobą Parkinsona może być poszerzona także o inne formy terapii. Zalicza się do nich m.in. muzykoterapię, PNF, Nordic Walking, aerobik oraz ćwiczenia z taśmą. Dobór odpowiednich, skutecznych i bezpiecznych form rehabilitacji zawsze należy konsultować ze specjalistą. Prawidłowo prowadzona rehabilitacja z właściwie dobranymi ćwiczeniami ruchowymi pozwala pacjentowi jak najdłużej czynnie uczestniczyć w życiu rodzinnym, zawodowym i społecznym. Praca z chorym, polegająca na podniesieniu jego wydolności fizycznej oraz sprawności motorycznej, wpływa także na umożliwienie mu samodzielnego wykonywania czynności samoobsługowych przez jak najdłuższy czas.