Zasady prawidłowego mierzenia ciśnienia tętniczego

Regularne badanie ciśnienia krwi powinny przeprowadzać nie tylko osoby, u których zdiagnozowano nadciśnienie. Jest to ważne również u osób zdrowych – ponieważ zbyt wysokie ciśnienie może przyczynić się do wystąpienia zawału serca, udaru mózgu lub niewydolności nerek. Jakie są zasady prawidłowego mierzenia ciśnienia tętniczego? Wyjaśniamy i podpowiadamy, jak prawidłowo dokonywać pomiarów. Choroby serca stanowią nawet połowę wszystkich zgonów w Polsce. Coraz częściej dotykają również ludzi młodych. Jedną z przyczyn chorób serca jest nieleczone nadciśnienie tętnicze. Dlatego wykonywanie regularnych, a przede wszystkim prawidłowych pomiarów jest tak ważne dla profilaktyki i utrzymania serca w dobrej kondycji przez wiele lat.

Przygotowanie do pomiaru

Na początku warto pamiętać, że do pomiaru ciśnienia tętniczego konieczne jest przygotowanie. W przeciwnym razie wynik może nie być miarodajny. Jeśli zjedliśmy duży posiłek odczekajmy minimum godzinę. Nie pijmy również kawy, herbaty, ani nie palmy papierosów na trzydzieści minut przed pomiarem. Na kilka minut przed usiądźmy na chwilę z podpartymi plecami, w cichym i spokojnym miejscu. Zarówno latem, jak i zimą, jeśli organizm jest przegrzany lub wychłodzony dobrze jest chwilę odczekać, aż temperatura ciała wróci do normy. Jeśli mamy na sobie biżuterię, zegarek lub inne uciskające elementy, na przykład garderoby, lepiej je zdjąć. Jeśli chorujemy na nadciśnienie pomiarów dokonujemy przed wzięciem leków obniżających ciśnienie krwi. W godzinach porannych najlepiej przed śniadaniem.

Prawidłowe mierzenie ciśnienia tętniczego

Kiedy jesteśmy gotowi należy usiąść wygodnie, z podpartymi plecami i luźno ułożonymi nogami oraz stopami opartymi o podłogę – mówi specjalistka z gabinetów kardiologicznych Urszula Maciejak z Legnicy i Złotoryi – Następnie zakładamy mankiet ciśnieniomierza na wysokości około 1,5 centymetra powyżej łokcia. W przypadku użycia ciśnieniomierza nadgarstkowego powinien się on znajdować około 1,5 cm od dłoni. W obydwu przypadkach dłoń powinna być skierowana do góry. Mankiet powinien być założony dość ciasno, jednak należy uważać, aby nie przyciskać zbyt mocno słuchawki do tętnicy ramiennej. Podczas pomiaru mankiet powinien znajdować się na tej samej wysokości co serce. Jeśli trudno nam utrzymać rękę w bezruchu można podłożyć coś miękkiego, na przykład zwinięty ręcznik. Bierzemy 5-6 głębokich oddechów, rozluźniamy ciało, siadamy w pozycji wyprostowanej, a następnie wciskamy przycisk rozpoczynający pomiar.

Podczas mierzenia ciśnienia tętniczego nie wolno się poruszać i rozmawiać. Po zakończeniu pracy urządzenia zapisujemy wynik, a następnie po około pięciu minutach powtarzamy procedurę od początku. Jeśli wyniki skrajnie się od siebie różnią należy dokonać również trzeciego pomiaru i z dwóch najbardziej zbliżonych wyciągnąć średnią. Nieprawidłowy wynik może bowiem wynikać na przykład z wyczerpujących się w urządzeniu baterii.

Normy prawidłowego ciśnienia

Ciśnieniomierze skupiają się zazwyczaj na trzech podstawowych paramentach: ciśnieniu skurczowym, ciśnieniu rozkurczowym oraz pulsie serca. Ciśnienie skurczowe to siła, z którą krew naciska na ściany tętnic podczas skurczu serca. Ciśnienie rozkurczowe to nacisk krwi podczas rozluźnienia mięśnia sercowego. Puls to pomiar liczby uderzeń serca w ciągu jednej minuty. Prawidłowa wartość to około 120 mm Hg przy ciśnieniu skurczowym oraz 80 mm HG przy ciśnieniu rozkurczowym. Puls zdrowej, dorosłej osoby powinien wynosić między 60 a 70 uderzeń na minutę, choć u każdego z nas te wartości mogą się różnić. Zaniepokoić powinien głównie zbyt wysoki puls, podobnie jak zbyt wysokie ciśnienie, przekraczające wartość 140/90 mm Hg. Krótkotrwałe podwyższenie ciśnienia lub przyspieszenie pulsu nie powinno być powodem do niepokoju – może być związane ze zmęczeniem, aktywnością fizyczną lub przyjętymi używkami. Jeśli jednak ciśnienie wskazuje wartości podwyższone przez dłuższy czas konieczne jest konsultacja ze specjalistą oraz wykonanie dodatkowych badań diagnostycznych.

O czym warto pamiętać podczas mierzenia ciśnienia krwi?

Aby wyniki były jak najbardziej miarodajne należy dokonywać pomiarów dwa razy dziennie, o stałych porach – na przykład o 6:00 rano przed śniadaniem, a następnie o 18:00. Mankiet ciśnieniomierza powinien być dopasowany do obwodu ramienia lub nadgarstka, nie może być an zbyt luźny, ani zbyt ciasny. Pomiarów dokonuje się zazwyczaj na lewej ręce, jeśli jednak pomiędzy obydwoma kończynami występują znaczne różnice w wysokości ciśnienia mankiet zakłada się na ramię, w którym wysokość ciśnienia jest wyższa.