Zakres badań przeprowadzanych w ramach medycyny pracy

Medycyna pracy to specjalizacja lekarska, której domeną jest profilaktyka oraz leczenie chorób i schorzeń wynikających z pracy w specyficznych warunkach. Zadanie to realizuje się między innymi przez badania, które przechodzą pracownicy, a także kierowcy, uczniowie oraz osoby ubiegające się o takie uprawnienia jak zezwolenie na posiadanie broni.

Zakres badań medycyny pracy

Każdy pracodawca zatrudniający nowego pracownika na podstawie umowy o pracę ma obowiązek skierować go na badania profilaktyczne. - W miarę możliwości badanie powinno być przeprowadzane w godzinach pracy pracownika – wyjaśnia specjalista z Neurocentrum w Wadowicach - W takich okolicznościach pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas, który poświęcił na wykonanie badania. Jeśli badanie musi zostać wykonane w innej miejscowości, pracodawca powinien pokryć koszty przejazdu pracownika do placówki, w której przeprowadzane jest badania. Każde badanie profilaktyczne kończy się wydaniem orzeczenia, w którym lekarz stwierdza brak lub istnienie przeciwskazań do pracy na danym stanowisku. Rodzaje badań oraz częstotliwość ich przeprowadzania są uzależnione od specyfiki stanowiska pracy – zalecenia w tej kwestii ujęte zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 roku.

Badania wstępne

Wstępne badania lekarskie powinien przejść każda osoba przyjmowana do pracy oraz pracownicy, którzy zostają przenoszeni na inne niż dotychczasowe stanowisko pracy, na którym panują uciążliwe warunki lub czynniki szkodliwe dla zdrowia. Obowiązek badań wstępnych nie obejmuje pracowników, którzy zostają ponownie przyjęci do pracy na tym samym lub podobnym stanowisku u tego samego pracodawcy, jeśli do zawarcia nowej umowy o pracy nie minęło 30 dni. Podobnie obowiązek ten nie obejmuje pracowników, którzy zostają przyjęci do pracy na podobnym stanowisku u innego pracodawcy, jeśli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie.

Badania okresowe

Okresowe badania lekarskie powinien przechodzić, niezależnie od stanowiska i warunków pracy, każdy pracownik. Wykonywane są one w trakcie trwania stosunku pracy. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy pracownik zatrudniony był na stanowisku i w warunkach, w których miał kontakt z substancjami i czynnikami rakotwórczymi lub pyłami zwłókniającymi – w takich przypadkach, pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikowi możliwość skorzystania z okresowych badań również po ustaniu stosunku pracy.

Badania kontrolne

Tego rodzaju badania przeprowadzane są w przypadku, gdy pracownik przez okres dłuższy niż 30 dni przebywał na zwolnieniu lekarskim. Jeśli pracownik nie wykona takich badań, pracodawca ma prawo rozwiązań z nim umowę ze skutkiem natychmiastowym.