Na czym polega diagnostyka i leczenie stożka rogówki?

Stożek rogówki to dosyć często występująca choroba oczu, która wiąże się z tym, że w jej trakcie rogówka oka zmienia swój kształt z kulistego na bardziej stożkowaty. Pojawieniu się tej choroby często towarzyszy też astygmatyzm, choć nie zawsze, w niektórych przypadkach objawy mogą mieć nieco inną postać.  W artykule dokładniej opisujemy, co to jest stożek rogówki, jakie są przyczyny jego powstawania, z jakimi się może wiązać objawami, na czym polega diagnostyka oraz jakie są obecnie stosowane metody leczenia.

Co to jest i kiedy powstaje stożek rogówki?

Stożek rogówki to postępująca choroba z grupy ekstazji. Polega ona na ścieńczeniu rogówki i jej stopniowym uwypuklaniu w centralnej i okołocentralnej części. Do powstania stożka rogówki najczęściej dochodzi u pacjentów pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Według prowadzonych statystyk schorzenie to może dotykać nawet 80 tysięcy pacjentów w Polsce. Rogówka pełni bardzo ważną rolę i umożliwia nam prawidłowe, ostre widzenie. Naturalny kształt rogówki przypomina wycinek kuli o gładkiej powierzchni. Po powstaniu stożka ten kształt ulega deformacji, która może powodować pogorszenie ostrości wzroku i krótkowzroczność oraz astygmatyzm. Oprócz tego na skutek powstania stożka oczy pacjenta robią się też np. bardziej wrażliwe na światło. Przyczyny powstania stożka rogówki mogą być bardzo różne. Najczęściej problem ten towarzyszy innym chorobom i schorzeniom, takim jak atopowe zapalenie skóry, zmiany barwnikowe siatkówki czy alergiczne zapalenie spojówek. Stożek rogówki często także występuje u osób z zespołem Downa i z zespołem Marfana oraz u osób, których rodzice sami tez borykali się z takim problemem.

Jak tłumaczy nasz rozmówca, doradca klientów z firmy Poland Optical, która jest cenionym w Polsce dystrybutorem wysokiej klasy urządzeń okulistycznych i optycznych: Tak samo jak w większości chorób oczu, w przypadku stożka rogówki także ważne jest wczesna diagnostyka, ponieważ szybko rozpoczęte leczenie daje szanse na zatrzymanie pogłębiania się choroby oraz na utrzymanie prawidłowej ostrości widzenia. Nieleczony stożek rogówki może z kolei doprowadzić do znacznego pogorszenia widzenia i może spowodować konieczność rozpoczęcia bardziej skomplikowanego leczenia w postaci  przeszczepu rogówki.

Jakie mogą być objawy stożka rogówki?

Rozpoczęcie procesu powstania stożka rogówki jest zazwyczaj trudne do samodzielnego uchwycenia. Choroba ta najczęściej jest diagnozowana  w trakcie rutynowej wizyty kontrolnej w gabinecie okulistycznym. U większości pacjentów choroba rozpoczyna się od powstania zaczerwienienia oraz swędzenia oka, czyli objawów, które równie dobrze można przypisać zmęczeniu lub np. reakcji alergicznej. Pacjenci ze stożkiem rogówki na pewno jednak znacznie częściej pocierają oczy oraz stają się bardziej wrażliwi na światło, które może u nich powodować silne łzawienie, pogorszenie ostrości widzenia oraz np. podwójne widzenie. Większość osób umawia się na wizytę u okulisty dopiero wówczas gdy zaczynają u siebie obserwować pogorszenie widzenia.

Diagnostyka stożka rogówki

Badaniem, które umożliwia zdiagnozowanie stożka rogówki jest tomografia rogówki. Badanie to jest wykonywane z użyciem topografu rogówkowego lub innego, wielofunkcyjnego urządzenia, które posiada możliwość przeprowadzenia takiego badania. Dzięki niemu możliwe jest dokładne zobrazowanie przedniej i tylnej powierzchni rogówki i wykrycie ewentualnych problemów nawet na bardzo wczesnym stadium rozwijającej się choroby. Tomografię rogówki (topografię) standardowo wykonuje się u wszystkich pacjentów ze zwiększającą się krótkowzrocznością i astygmatyzmem.

Na czym polega leczenie stożka rogówki?

Po stwierdzeniu u pacjenta stożka rogówki najczęściej przeprowadza się tzw. cross-linking. Zabieg ten jest bardzo prosty i niezwykle skuteczny w zatrzymywaniu postępów choroby. Polega na nasączeniu rogówki preparatem z ryboflawiną, a następnie na poddawaniu jej działaniu lampy emitującej promieniowanie UV-A. Lampa powoduje wzmocnienie i utwardzenie struktury rogówki, co skutecznie zatrzymuje dalszy rozwój stożka. Zabieg powoduje też przebudowę starych i powstanie nowych włókien kolagenowych w rogówce, co sprawia, że stożek przestaje się dalej rozwijać. U niektórych pacjentów kilka miesięcy po wykonaniu cross-linkingu przeprowadza się jeszcze laserową korekcję wzroku oraz laserową korekcję astygmatyzmu. Poprzez doszczepienie pierścieni śródrogówkowych. Z kolei u pacjentów, u których stożek rogówki został wykryty już w zaawansowanym stadium i w związku z tym nie ma już możliwości rozpoczęcia wskazanego wyżej leczenia, jedyną możliwością leczenia jest przeprowadzenie przeszczepu rogówki. Taki zabieg polega na usunięciu zmienionego w przebiegu choroby fragmentu rogówki i zastąpieniu go dopasowanym fragmentem rogówki pobranego od dawcy.