Jak rozpoznać wadę serca?

Problemy zdrowotne o podłożu kardiologicznym mogą być wrodzone bądź nabyte. Choroby serca mogą pojawić się w każdym wieku - niezdrowy tryb życia, długotrwały stres czy palenie papierosów prędzej czy później dadzą o sobie znać w postaci nieprzyjemnych objawów. Warto dowiedzieć się więc, jakie objawy są konsekwencją wad serca oraz jak rozpoznać wadę serca, aby jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie.

Nabyte wady serca – przyczyny i objawy

Wrodzone wady serca są rozpoznawane zaraz po urodzeniu lub jeszcze w trakcie życia płodowego, dzięki czemu można niemal natychmiast wdrożyć odpowiednie leczenie już w łonie matki. Natomiast nabyte wady serca wykrywane są dopiero wówczas, gdy pacjenci, po zaobserwowaniu niepokojących objawów, udają się do lekarza pierwszego kontaktu bądź przychodni. Jeżeli objawy występujące u pacjenta wskazują na nieprawidłowości w pracy układu krwionośnego, wówczas niezbędna jest wizyta u kardiologa. Do takich objawów należą m.in.:

• kołatania serca, zaburzenia rytmu serca,
• zmniejszona sprawność ruchowa,
• duszności, zaburzenia oddychania,
• zbyt powolne przybieranie na wadze,
• omdlenia,
• bóle lub kłucie w klatce piersiowej,
• szybkie męczenie się i nietolerancja wysiłkowa,
• obrzęki na kończynach dolnych.

Nabyte wady serca są najczęściej wadami zastawkowymi, ponieważ to one ulegają wówczas patologicznym procesom. Możemy zaliczyć do nich takie wady jak np.: zwężenie zastawki mitralnej lub aortalnej, niedomykalność zastawki mitralnej bądź aortalnej. Obecnie najczęściej obserwowaną przyczyną powstania wady serca jest wiek, który wpływa na zwyrodnienie zastawek. Wady serca powstają także często w wyniku dysfunkcji mięśni brodawkowych wynikających z przebiegu zawału serca. Do przyczyn powstawania nabytych wad serca możemy zaliczyć także infekcyjne zapalenie wsierdzia, gdy bakterie po niedoleczonej infekcji bakteryjnej atakują zastawki serca. Równie szkodliwa dla serca jest nieleczona grypa, która w konsekwencji może prowadzić do uszkodzenia mięśni prawej bądź lewej komory serca. Ponadto szkodliwe dla układu krążenia są: choroba reumatyczna, idiopatyczne wapnienie pierścienia ścięgnistego zastawek czy zapalenie wsierdzia w wyniku tocznia rumieniowatego – tłumaczy specjalista z Gabinetu Kardiologicznego i Chorób Wewnętrznych Witold Armada w Chojnicach.

Diagnostyka wad serca – badania kardiologiczne

Nowoczesna kardiologia, w zdecydowanej większości przypadków, umożliwia trafne zdiagnozowanie wszelkich nieprawidłowości w pracy serca przy wykorzystaniu bezbolesnych oraz nieinwazyjnych metod. Po wywiadzie lekarskim u lekarza pierwszego kontaktu pacjenci udają się na konsultację kardiologiczną, aby rozpoznać bądź wykluczyć ewentualną wadę serca. Badania kardiologiczne możemy najogólniej podzielić na badania czynnościowe oraz obrazowe. Badania kardiologiczne czynnościowe to między innymi pomiar ciśnienia tętniczego czy EKG. Elektrokardiografia, czyli EKG, pozwala na zbadanie elektrycznej czynności mięśnia sercowego dzięki umieszczeniu na ciele leżącego pacjenta elektrod gromadzących niezbędne informacje oraz przesyłających je do elektrokardiografu. Do badań czynnościowych zaliczamy także próbę wysiłkową. Polega ona na monitorowaniu pracy serca przy użyciu elektrokardiografu podczas wysiłku fizycznego – pacjent wówczas ćwiczy na bieżni bądź rowerku stacjonarnym. Kardiolog może zdecydować także o założeniu Holtera, czyli urządzenia monitorującego pracę serca od 24 godzin do nawet 7 dni. Badania kardiologiczne obrazowe to m.in. RTG klatki piersiowej oraz USG serca. Zdjęcie RTG klatki piersiowej pozwala specjaliście ocenić kształt i wielkość serca oraz przepływ krwi, a także jest najczęściej pierwszym badaniem wykonywanym w kierunku diagnostyki wad serca. USG serca, znane także jako badanie echokardiograficzne lub echo serca, dzięki wykorzystaniu ultradźwięków pozwala ocenić wszystkie parametry serca, połączenia i przepływy między jamami serca oraz wszelkie wady i uszkodzenia. Ponadto istnieją inwazyjne badania serca, jak cewnikowanie serca czy SPECT, które wykonuje się, gdy pozostałe metody diagnostyki kardiologicznej nie pozwalają na trafne postawienie diagnozy. Cewnikowanie serca odbywa się poprzez przezskórne nakłucie tętnicy podobojczykowej bądź udowej i wprowadzenie cewnika. SPECT, czyli scyntygrafia perfuzyjna serca, dzięki wykorzystaniu izotopu, pozwala na wykrycie miejsc upośledzonego przepływu krwi.