Jak rozpoznać raka jamy ustnej?

Choć nowotwór jamy ustnej to stosunkowo rzadkie schorzenie, często diagnozowane jest ono już w zaawansowanym stadium, skutkiem czego zaledwie połowa chorych ma szansę na wyleczenie. Rak języka, rak ślinianki, policzka, wargi, podniebienia, nowotwór gardła – wszystkie należą do grupy schorzeń, które najczęściej rozpoznają… dentyści, kierując pacjentów na specjalistyczne badania. Jak wygląda rak jamy ustnej, na co zwracać szczególną uwagę i co powinno niepokoić na tyle, aby udać się do lekarza?

W 9 przypadkach na 10, jeśli chodzi o nowotwory złośliwe w tej lokalizacji, walka toczy się z rakiem płaskonabłonkowym jamy ustnej. Rokowania zależą od zaawansowania choroby i dokładnego jej umiejscowienia. Małe zmiany (do 2 cm, np. na wargach) bez przerzutów do węzłów chłonnych to mniej więcej 80% szans na 5-letnie przeżycie. Większe zmiany (wewnątrz jamy ustnej) i przerzuty te szanse zmniejszają. Warto więc, zwłaszcza, jeśli się jest w grupie ryzyka, regularnie sprawdzać stan jamy ustnej u stomatologa i reagować na określone, z pozoru niegroźne, objawy.

Rak w jamie ustnej – czynniki ryzyka

Oto, kto powinien szczególnie uważać i nie bagatelizować żadnych symptomów wskazujących na nieprawidłowości w obrębie jamy ustnej:

• osoby w wieku powyżej 40 lat, szczególnie mężczyźni, gdyż chorują oni kilkukrotnie częściej na tego typu nowotwory niż kobiety;
• zarażeni wirusem HPV (brodawczak w jamie ustnej, w gardle, krtani), u których powstałe w ten sposób zmiany w śluzówce mogą z czasem ulec zezłośliwieniu;
• nałogowi, wieloletni palacze tytoniu (ze względu na jego silnie kancerogenne właściwości);
• pacjenci przewlekle chorzy, z obniżoną odpornością, leczeni immunosupresyjnie;
• osoby narażone na częste urazy mechaniczne wewnątrz jamy ustnej, np. z powodu źle dopasowanej protezy powodującej podrażnienia, otarcia, niegojące się rany, które mogą przekształcić się w końcu w zmianę nowotworową;
• bliscy krewni chorych na raka (niekoniecznie chodzi o raka w ustach);
• ci, którzy źle się odżywiają, jedzą za mało warzyw i/lub owoców, mają znaczne niedobory witaminy B.

Rak jamy ustnej – objawy

W zależności od tego, czy rozwija się nowotwór języka, policzka, wargi, rak gardła, rak podniebienia twardego… objawy mogą się nieco różnić. I tak, w przypadku języka może wystąpić np. trudność w mówieniu, przy zmianach w obrębie podniebienia czy policzka kłopoty z przeżuwaniem, a przy zmianach w gardle kłopot z oddychaniem i/lub przełykaniem, chrypka etc. To objawy niespecyficzne i często wprowadzające w błąd, bo nasuwające na myśl skojarzenia z innymi schorzeniami, jak choćby ze zwykłą infekcją górnych dróg oddechowych. Jest jednak także pewna grupa symptomów, które bardziej jednoznacznie mogą wskazywać na zmiany nowotworowe. Są to m.in.:

• owrzodzenie lub innego typu rany śluzówki, które nie goją się przez kilkanaście lub więcej dni (podejrzenia powinny wzbudzać także niegojące się przez dwa czy trzy tygodnie afty);
• wszelkiego rodzaju guzki, zgrubienia, zrogowacenia (o różnym kształcie i wielkości) wewnątrz jamy ustnej;
• wyraźne zmiany na śluzówce w kolorze białym lub czerwonym;
• bardzo niemiły zapach z ust, czasami także krwawienie;
• powiększenie szyjnych węzłów chłonnych (towarzyszące powyższym potencjalnym objawom raka jamy ustnej, mogące świadczyć o przerzutach nowotworowych).

Wszystkie tego typu zmiany powinny zaniepokoić i skłonić do szybkiej wizyty u dentysty i/lub lekarza pierwszego kontaktu. Rak jamy ustnej rozwija się szybko, a im bardziej zaawansowana jest choroba, tym gorsze rokowania. Nie warto zwlekać.

Statystyki wskazują, że najczęściej rak jamy ustnej rozwija się na dolnej wardze. Na szczęście tę akurat zmianę stosunkowo łatwo zauważyć, co pozwala na szybką reakcję.  

Leczenie raka jamy ustnej

W sytuacji podejrzenia raka, stomatolog wysyła pacjenta na szereg badań diagnostycznych, które potwierdzają lub wykluczają nowotwór. Jeśli diagnoza jest pewna, tak jak w przypadku innych nowotworów, również leczenie raka jamy ustnej zakłada wycięcie zmiany nowotworowej (z odpowiednim marginesem) połączone z chemio- i/lub radioterapią. Poznaj produkty, które pomogą Ci w utrzymaniu prawidłowego stanu zdrowia jamy ustnej https://www.sunstargum.com/pl/