Charakterystyka materacy przeciwodleżynowych

Materac przeciwodleżynowy to niezbędny element wyposażenia osoby starszej lub przewlekle chorej, która przez dłuższy czas pozostaje unieruchomiona w łóżku. Materac taki w istotny sposób poprawia jej komfort, zapobiega powstawaniu odleżyn będących niebezpieczną konsekwencją ciągłego przebywania w jednej pozycji, a także ułatwia zadanie opieki rodzinie bądź personelowi medycznemu. Na początku warto przypomnieć, czym właściwie są odleżyny. Otóż jeśli na tkankę przez dłuższy okres bez przerwy wywierany jest ucisk, ulega ona niedotlenieniu. Początkowo organizm próbuje temu zaradzić, zwiększając dopływ krwi do danego miejsca, wskutek czego staje się ono czerwone. Nie rozwiązuje to jednak problemu, więc w dalszej kolejności pojawiają się pęcherze, których pękanie prowadzi do powstawania ran mogących sięgać aż po skórę właściwą i kości – a tym samym do zakażenia.

Konieczność zmian

Ciało zdrowej osoby wyczuje moment, w którym ucisk na konkretny jego obszar trwa zbyt długo albo też jest zbyt mocny, na co reaguje zmianą pozycji. Podczas nocnego spoczynku dzieje się to nawet do kilkunastu razy. Chory unieruchomiony w łóżku ma pod tym względem ograniczone możliwości, dlatego sam lub z pomocą opiekuna powinien zmieniać pozycję przynajmniej raz na cztery godziny. Materac przeciwodleżynowy nie eliminuje tej konieczności, ale i tak znacząco odciąża osoby zajmujące się pacjentami.

Redukcja ucisku

Ucisk wywierany na poszczególne partie ciała w przypadku takiego materaca bowiem zmienia się, dzięki czemu możliwe jest utrzymanie prawidłowego krążenia krwi i zachodzenie procesów metabolicznych w komórkach – w takich warunkach zaś tkanki nie ulegają martwicy. Najprostszym i najtańszym modelem materaca przeciwodleżynowego jest ten wykonany ze sprężystej pianki poliuretanowej, charakteryzujący się pofalowaną lub przypominającą gofra albo wytłoczkę do jajek powierzchnią.

Materace pneumatyczne

Znacznie bardziej efektywne i komfortowe są jednak materace zmiennociśnieniowe. Dzięki specjalnej pompie ciśnienie powietrza w poszczególnych częściach materaca zmienia się co kilka minut, a wraz z nim zmienia się ucisk wywierany na tkanki. Materace tego rodzaju dzielą się zasadniczo na rurowe i bąbelkowe, określane też niekiedy mianem „plaster miodu”. Te ostatnie zbudowane są z niewielkich komór, regularnie opróżnianych i wypełnianych powietrzem, którego ciśnienie dostosowuje się do wagi pacjenta, podobnie jak sam typ materaca. Jeżeli chory jest otyły lub ma nadwagę, wówczas poleca się raczej stabilniejsze materace rurowe. Pulsacyjnie napełniane powietrzem komory mają tu kształt poprzecznych wałków, które można pojedynczo usuwać, np. spod miejsc, w których zdążyły wcześniej pojawić się odleżyny.

Zwiększenie komfortu

Zjawisko to dotyka zarówno osoby o wciąż aktywnych receptorach skóry, jak i całkowicie sparaliżowane. Jeśli jednak chory jest w stanie odczuwać ból, długotrwałe leżenie sprawia mu wyraźny dyskomfort.

– Pneumatyczny materac przeciwodleżynowy może go zmniejszyć, redukując ucisk i sztywnienie kończyn, rozluźniając napięcie mięśni i stawów oraz delikatnie masując poprzez rytmiczne, harmonijne ruchy związane ze zmianami ciśnienia – mówi przedstawiciel serwisu ze sprzętem medycznym i rehabilitacyjnym Ortezka.pl.

Wybierając materac przeciwodleżynowy, warto zwrócić uwagę na to, by był on wykonany z materiałów przyjaznych dla ciała, przepuszczających powietrze i wilgoć oraz łatwych w czyszczeniu. Należy też oczywiście dobrać rozmiar odpowiedni do łóżka. Istotna jest także głośność pracy pompy. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby pracowała ona na poziomie maksymalnie 50 decybeli, czyli mniej więcej w połowie między odgłosami normalnej rozmowy a pracą odkurzacza. Zawsze jednak lepiej upewnić się, że działanie pompy nie będzie drażnić pacjenta.