Badanie w kierunku predyspozycji do nowotworów

Osoby, które są nosicielami określonych wadliwych genów, są bardziej obciążone ryzykiem zachorowania na nowotwór. Ryzyko jest większe kilka, a nawet kilkanaście razy. Badania genetyczne na raka pozwalają na wcześnie zdiagnozowanie, ale i na wdrożenie procedur profilaktyki antyrakowej. Na czym polegają badania genetyczne na raka oraz kto w szczególności powinien je wykonać?

Dziedziczenie genów

Genom człowieka składa się z 23 par chromosomów, które zawierają około 23 tysięcy genów. Każdy człowiek dziedziczy dwie kopie większości genów, od obojga rodziców. Poprawność naszego DNA decyduje o naszym zdrowiu, rozwoju niektórych chorób, podatności na zachorowania oraz o możności uzyskania zdrowego potomstwa. Wśród genów mogą znajdować się te, które zwiększają ryzyko zachorowania na nowotwór. Mutacje w naszym DNA mogą także prowadzić do powstania innych chorób. Dlatego też badania genetyczne pozwalają na wykrycie ryzyka. To nic innego jak test, który pozwala na sprawdzenie poprawności naszej informacji genetycznej.

Około 5-10 % wszystkich nowotworów jest dziedzicznych, a więc przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Na przykład szacuje się, że w Polsce dziedziczny rak piersi dotyczy około miliona kobiet - dowiadujemy się w Centrum Medycznym Krzysztof Sodowski z Katowic.

Kto powinien się przebadać?

Występowanie nowotworu u rodziców to tylko jedna z szeregu predyspozycji, że zachorujemy. Z badań powinny skorzystać także osoby, u których w rodzinie wiele nowotworów pojawiało się u jednej osoby lub na nowotwór chorowały osoby bardzo młode. To samo dotyczy osób, u których nowotwór występował w obu organach występujących parami, np. rak piersi, jajnika, nerki. Większym ryzykiem zachorowania są obciążone osoby, w których rodzinie nowotwory występowały w wielu pokoleniach. Kolejny powód to występowanie nowotworów rzadkich, takich jak rak dwunastnicy czy czerniak oka, lub nowotworów występujących nietypowo, np. rak piersi u mężczyzny. Mężczyźni dodatkowo wykrywają tego typu schorzenia z opóźnieniem, ponieważ nie stosują samobadania i badania piersi, które kobietom zalecane jest przez ginekologów. Choć nie znamy jeszcze wszystkich genów i mutacji, to współczesna medycyna dysponuje testami, które pozwalają wykryć predyspozycje do zachowania na nowotwór.